ISO 39001, Yol Trafik Güvenliği Yönetim Sistemi (RTSMS), yol trafik güvenliğini iyileştirmeyi amaçlayan uluslararası bir standarttır. Bu standart, kuruluşların yol trafik kazalarını ve kaza sonucu meydana gelen ölümleri ve yaralanmaları azaltmak için sistematik bir yaklaşım benimsemelerini sağlar. ISO 39001, trafik güvenliğini sağlamak için gerekli olan politika, hedefler ve uygulama planlarını oluşturma ve sürekli olarak iyileştirme sürecini içerir.
ISO 39001’in başlıca özellikleri şunlardır:
- Yönetim Taahhüdü ve Liderlik: Üst yönetimin trafik güvenliği konusunda taahhüt göstermesi ve liderlik yapması gereklidir.
- Planlama: Trafik güvenliği politikası oluşturulmalı, hedefler belirlenmeli ve risk değerlendirmesi yapılmalıdır.
- Destek: Kaynaklar, yetkinlikler, eğitim ve farkındalık gibi destekleyici unsurlar sağlanmalıdır.
- Operasyon: Planların uygulanması, operasyonların yönetimi ve trafik güvenliği önlemlerinin alınması gereklidir.
- Performans Değerlendirme: İzleme, ölçme, analiz ve değerlendirme süreçleri ile trafik güvenliği performansının sürekli izlenmesi sağlanmalıdır.
- Sürekli İyileştirme: Sürekli iyileştirme süreci ile trafik güvenliği yönetim sisteminin etkinliği artırılmalıdır.
Bu standart, hem kamu hem de özel sektör kuruluşları için uygundur ve özellikle yol güvenliği konusunda sorumluluk taşıyan kuruluşlar için önemlidir. ISO 39001, kuruluşların trafik kazalarını azaltmalarına, çalışanlarının güvenliğini artırmalarına ve genel olarak trafik güvenliği konusunda daha bilinçli bir toplum oluşturmalarına yardımcı olur.
ISO 39001 belgesini almak için aşağıdaki adımları ve gereklilikleri yerine getirmeniz gerekmektedir:
1. Yönetim Taahhüdü
- Liderlik ve Taahhüt: Üst yönetimin, yol trafik güvenliği yönetim sistemini (RTSMS) desteklemesi ve taahhüt göstermesi gerekmektedir.
- Yol Trafik Güvenliği Politikası: Kuruluşun trafik güvenliği konusundaki taahhüdünü belirten bir politika oluşturulmalıdır.
2. Planlama
- Risk ve Fırsatların Belirlenmesi: Trafik güvenliği ile ilgili riskler ve fırsatlar tanımlanmalı ve değerlendirilmelidir.
- Hedefler ve Planlar: Yol trafik güvenliği hedefleri belirlenmeli ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli planlar oluşturulmalıdır.
3. Destek
- Kaynaklar: Yol trafik güvenliği yönetim sistemi için gerekli kaynakların sağlanması gerekmektedir.
- Yetkinlikler: Personelin yol trafik güvenliği konusunda yetkin olması sağlanmalıdır.
- Farkındalık ve Eğitim: Çalışanlara yol trafik güvenliği konusunda eğitim verilmelidir.
- İletişim: Trafik güvenliği ile ilgili bilgilerin etkin bir şekilde iletişimi sağlanmalıdır.
- Belgelendirme ve Kayıtlar: Yol trafik güvenliği yönetim sistemine ait dokümantasyon ve kayıtların düzenli olarak tutulması gerekmektedir.
4. Operasyon
- Operasyonel Planlama ve Kontrol: Trafik güvenliği için gerekli operasyonel kontroller ve planlar uygulanmalıdır.
- Acil Durum Hazırlığı ve Müdahalesi: Olası acil durumlar için hazırlık yapılmalı ve müdahale planları oluşturulmalıdır.
5. Performans Değerlendirme
- İzleme, Ölçme, Analiz ve Değerlendirme: Yol trafik güvenliği performansı düzenli olarak izlenmeli, ölçülmeli ve değerlendirilmelidir.
- İç Denetim: Yönetim sisteminin etkinliğini değerlendirmek için iç denetimler yapılmalıdır.
- Yönetim Gözden Geçirmesi: Üst yönetim, yol trafik güvenliği yönetim sistemini periyodik olarak gözden geçirmelidir.
6. Sürekli İyileştirme
- Düzeltici Faaliyetler: Trafik güvenliği yönetim sisteminde tespit edilen uygunsuzlukların düzeltilmesi için gerekli faaliyetler yürütülmelidir.
- Sürekli İyileştirme: Yol trafik güvenliği performansının sürekli iyileştirilmesi sağlanmalıdır.
Belgelendirme Süreci
- Hazırlık: Yol trafik güvenliği yönetim sisteminin (RTSMS) gerekliliklerini karşılayacak şekilde yapılandırılması ve dokümantasyonun hazırlanması.
- Uygulama: Hazırlanan yol trafik güvenliği yönetim sisteminin kuruluş içinde uygulanması ve işletilmesi.
- İç Denetim ve Gözden Geçirme: Yönetim sisteminin etkinliğini ve uygunluğunu değerlendirmek için iç denetimlerin yapılması ve üst yönetim tarafından gözden geçirilmesi.
- Belgelendirme Başvurusu: ISO 39001 belgelendirme kuruluşuna başvuru yapılması.
- Belgelendirme Denetimi: Bağımsız bir belgelendirme kuruluşu tarafından yapılan denetim sonucunda, sistemin ISO 39001 standardına uygun olup olmadığı değerlendirilir.
- Belgenin Alınması: Denetim başarıyla tamamlandıktan sonra ISO 39001 belgesi verilir.
Belgelendirme Sonrası
- Gözetim Denetimleri: Belgelendirme kuruluşu tarafından periyodik olarak gözetim denetimleri yapılır.
- Yeniden Belgelendirme: Belgenin geçerlilik süresi dolduğunda, yeniden belgelendirme denetimi yapılır.
ISO 39001 belgesini almak, kuruluşunuzun yol trafik güvenliği konusundaki taahhüdünü gösterir ve bu alandaki performansınızı sürekli iyileştirmenize yardımcı olur.